Học thuyết âm dương ngũ hành

103 lượt xem
1 bài viết
lúc 21:15 21 tháng 10, 2025
1
N
NguyenGiang
Chuyên gia

1. Học thuyết âm dương

Chúng ta đã bàn về học thuyết âm dương, vậy rốt cuộc thế nào gọi là âm, thế nào gọi là dương? Sự vật được chia thành hai loại, một loại trong hai loại này gọi là âm, một loại gọi là dương. Chúng ta phân chia như thế nào? Phàm là những gì tích cực, hướng thượng, nóng, sáng sủa, tiến bộ, vân vân, đều được gọi là dương.

Phàm là những gì tiêu cực, lạc hậu, lạnh, tối tăm, thụt lùi, vân vân, đều được gọi là âm. Về phương diện con người, đàn ông được xếp vào dương, đàn bà được xếp vào âm.

Có những thứ thuộc âm và dương không phải là tuyệt đối, có những thứ là tuyệt đối. Đàn ông và đàn bà chắc chắn là tuyệt đối, nhưng có những thứ lại là tương đối.

Học thuyết âm dương có sáu hình thức biểu hiện, sáu hình thức biểu hiện này mọi người nhất định phải nắm vững:

Thứ nhất, âm dương đối ứng; Thứ hai, âm dương hỗ căn;

Thứ ba, âm dương tiêu trưởng;

Thứ tư, âm dương chuyển hóa;

Thứ năm, trong dương có âm, trong âm có dương;

Thứ sáu, đồng tính tương xích, dị tính tương hấp.

2. Học thuyết ngũ hành

Học thuyết ngũ hành, "ngũ" đại diện cho năm loại vật chất, "hành" đại diện cho quy luật vận động biến hóa của sự vật. "Ngũ hành" là một danh từ phức hợp, nó được tạo thành từ sự kết hợp của một danh từ và một động từ thành một danh từ. Năm loại vật chất thủy, hỏa, mộc, kim, thổ.

Trong ngũ hành có một điều quan trọng nhất là: sự trợ giúp của một loại ngũ hành đối với một loại ngũ hành khác, sự trợ giúp này gọi là tương sinh. Sự kiềm chế của một loại ngũ hành đối với một loại ngũ hành khác, sự kiềm chế này gọi là tương khắc. Ví dụ: do thủy có thể làm cho Chấn = Tốn E mộc sinh trưởng, điều này gọi là thủy sinh mộc, hoặc mộc được thủy sinh. Do có hỏa mà khắc chế kim loại, điều này là hỏa khắc kim. hoặc kim bị hỏa khắc.

ST